
Fethiye Belediye Meclis Üyesi, İnşaat Mühendisleri Odası, İnşaat Yüksek Mühendisi Hasar Tespit Saha Koordinasyon Başkanı Melek Gözde Gürsoy Hoşafçı, Fethiye ve bölgede depreme yönelik çalışmalar hakkında yapılan basın açıklamasında önemli konulara değindi.

Fethiye Belediye Meclis Üyesi, İnşaat Mühendisleri Odası, İnşaat Yüksek Mühendisi Hasar Tespit Saha Koordinasyon Başkanı Melek Gözde Gürsoy Hoşafçı, “Her şeyden önce depremler doğa olaylarıdır. Depremin felakete dönmesinin sebebi ise doğa değil insandır.1999 depremi sonrası yeterince fay hatları ve deprem dalgaları üzerinde konuştuk.
Fayların geçtiği zeminlerden söz ettik. Tek başına zemin konuşmak doğru değil.2020 de yaşadığımız İzmir depremi zemin yapı etkileşimini bize öğretti. Benzer durum Fethiye özeli için de geçerli. Sıvılaşmanın olduğu/olabileceği yoğun yapılaşmanın olduğu alanlarımız mevcut. Sıvılaşmayı şöyle tarif edebilirim farklı oturmaların olacağı deprem etkisi ile yapının yan devrilebileceği ya da katların üst üste oturup gömülme tehlikesi olan alanlar. 2019 dan beri projelerimizde eoteknik rapor istiyoruz. Bu ne demek zemine göre yapı, temel dizaynı ve/veya zemin iyileştirilmesi talep ediyoruz. Seramiğinin birinci sınıf olmasını, salonun güneş görmesini isteyen mal sahibi ya da müteahhit için iyileştirme maliyeti çok gelmişti ilk başlarda bugün elzemliğini önceliğinin yapısal olması gerektiğini anlıyordur dileriz.
2010 yılından beri Muğla ili yapı denetim zorunluluğu var. Elbette bu uygulama ile yapısal malzeme olan demir, beton sınıfı kontrolleri ve yapının projesine uygunluğunun denetimi açısından önemli. Ancak yeter değil. Laboratuvar gidice betona ilave edilen su, oturma ruhsatı sonrası yapısal müdahaleler, alan kazanmak için kesilen kolonlar can ile ödüyoruz bedelleri, Bugün Kahramanmaraş merkezde yıkılan yapıların çoğu yapı denetim uygulaması görmüş 3/10 yıllık binalar.
99 da Marmara’da bugün devasa bir bölgemizde yaşananlar yaşanmasın diye vurgulama istedim tüm bunları. Elbette kamu asıl olan ancak mal sahiplerinin de kaderlerini geniş salonlara, 1. Sınıf seramiklere aldanarak kötü müteahhitlere bırakmaması gerekiyor.
Bu hatırlatmalardan sonra bu durumda asıl konuşmamız gereken ” mevcut yapı stoğu” olmalıdır. Belediye olarak bizim asli görevimiz olduğunun farkındayız. 99 depremi sonrası üniversitelerce geliştirilen hızlı tarama yöntemleri, İnşaat Mühendisleri Odası, Üniversiteler ve yerel yönetimler arasında yapılan protokoller sayesinde çok yol alındı.
Ayrıntılı deneysel çalışmalar mevcut yapı stoğu da düşünüldüğü takdirde zaman ve finansman olarak neredeyse imkansızdır. Bu nedenle uygulanabilir gerçekçi ve bilimsel yaklaşımlar ile hızlı gözlem yöntemi sayesinde “göçme riski” olabilecek öncelikli yapıları belirlemeyi amaçlanmalıdır. Bu yöntemi kademeli ön değerlendirme yöntemi yani ayrıntılı analiz gerektiren öncelikli yapılan belirleyeceğimiz yöntem olarak düşünebiliriz.
Yapı stoğu envanterinden önce yapının oturduğu zemine ilişkin mikro bölgeleme haritaları oluşturulmalıdır. Fethiye belediyesinde zemin parametreleri bulunmaktadır.
“Yapı Stoğu Envanteri” oluşturulması ve “yapı güvenliğinin deprem açısından değerlendirilmesi” amacı ile pilot olarak belirlediğimiz yapılaşmanın yoğun olduğu 3 mahallede öncelikle sokak tarama sonra 2. Derece hızlı tespit yöntemi ile deprem etkisine karşı “öncelikli yapıların” belirlenmesi, amaçlanmaktadır. Önümüzdeki süreci en kısa sürede atlatıp ilgili meslek odaları ve üniversitelerle eş güdümlü olarak çalışarak Muğla geneli Fethiye özelinde belirlenen pilot bölgeler ile yol almayı hedeflemekteyiz. Tekrar geçmiş olsun diyorum, dilerim bu acıları bir kez daha konuşmak zorunda kalmayız.” dedi.