
ERSOY, “FETHİYE İÇİN SADECE İYİLEŞTİRME YAPABİLİRİZ”
“Fethiye Deprem Paneli ‘ne” konuşmacı olarak katılan: Yıldız Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi Dekanı, Prof. Dr. Deprem Uzmanı-Jeoloji Profesörü Şükrü Ersoy, Fethiye’de Deprem ile alakalı merak edilen soruları cevapladı.
Soru: Sıvılaşmadan bahsettiniz. Fethiye’mizde de en kıymetli yerler sıvılaşmanın yoğun olarak yaşandığı yerler. Nasıl güçlendireceğiz?
Ersoy, “Şimdi bu soru tabii Fethiye’ye yerleşilmemiş başlangıçta olsa yer seçimleri açısından daha değişik önerilerimiz olurdu. Ama aradan yıllar geçmiş yerleşim düzeni bitmiş. Dolayısıyla biz sadece iyileştirme yapabiliriz.
Burada neyi ortaya koyuyoruz? Bir tehlikeyi ortaya koyuyoruz. Yani zeminden kaynaklı olarak etkilenebilecek onu söylemeye çalışıyoruz. Çaresi var mı? Var. Ama bu zarar vereceğini görüp bunun üzerine gitmek gerekiyor.
Aksi takdirde bir şey olmaz mantığından gidersek zarar göreceğiz. Yani bunu Hatay’da gördük. Depremin ivmesi yer çekimini geçti
Bu ne demek? Neredeyse her şey, her cisim havada kaldı yani. Yine yer çekimi yok oluyor. Böyle bir güç varken buna karşı koymaya çalışmak çok akıllıca olmaz.
Şimdi her şeyin çaresi var. Bizim jenerasyonun en kötü tarafı bu. Her şeyi anlıyoruz hemen eyleme dökemiyoruz. O bakımdan benim çözüm anlayışımda gelecek jenerasyonu küçük beyinlere çok ihtiyacımız var. Biz gerçekten bazı şeyleri mış gibi yapıyoruz. Bu deprem için radikal çözüm gerektirir.
Türkiye güçlü bir ülke. Teknik olarak da güçlüyüz. Biz bu işin üstesinden geliriz. Yeter ki inisiyatif koyalım, yani zemin sıvılaşmasının elbette bir sürü çözümü var. Zemini iyileştirirsiniz. İyileştiremiyorsan, kazıklı temel yaparsın.”
Soru: Tarihsel depremlerini incelediğimizde ne kadar bir aralığımız var? Yeni büyük bir deprem için, bir süre verebilir miyiz? Bir de tsunami riskimiz var mı? Ve kaç metre olabilir?
Ersoy, “Şimdi tsunami riski elbette var. Deprem de her an da olabilir, yedi yıl sonra da olabilir. Ama şöyle düşünün. Bir eviniz var. Sizin ömrü hayatınız boyunca deprem olmuyor. Ama o tipi bu evi kime bırakacaksınız? Çocuğunuza bırakacaksınız. Yani biz siz bir ev mi bırakmak istiyorsunuz? Tabut mu bırakmak istiyorsunuz.
Buna karar vermek gerekiyor. Buna hem periyodu çok belirgin olmamakla birlikte her an da olabilir.
Bir defa kafamıza sokmamız gerekiyor. Ben tsunaminin dalga yüksekliğini buradan söylemek istemem. Çok ezberci olur. Bu konuda çalışan arkadaşlarım var. Mutlaka bu bölgeyi de simülasyonunu yapmıştır. Yani Rodos açıklarındaki bir depremden sonra oluşan tsunamide kaç metre yükseklik olur ve hangi kıyıya kaç dakikada gider? Bunların hepsinin cevabı var. Çünkü yapay deprem oluşturuyoruz. Ondan sonra oluşan depremleri haritalar biliyoruz. Bunlara göre cevaplar verebiliyoruz. Ama bunu ben şimdi net söylemem doğru olmaz. Bir de tsunaminin dalga yüksekliğine çok takmamak gerekiyor. Bir metre de öldürücü olabilir. Bunu söylemek isterim.”